Πολιτική και διοικητική οργάνωση των Ηπειρωτών
κατά τους ιστορικούς χρόνους
Σύμφωνα με τον αρχαίο γεωγράφο Στράβωνα, τα ηπειρωτικά έθνη ήταν 14, με σημαντικότερα τους Μολοσσούς, τους Χάονες και τους Θεσπρωτούς. Το ισχυρότερο έθνος ήταν οι Μολοσσοί.
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ
Ο Θεσμός της Βασιλείας
Οι Χάονες και οι Θεσπρωτοί δεν είχαν βασιλιά, αντίθετα με τους Μολοσσούς στους οποίους ίσχυε ο θεσμός της βασιλείας. Οι βασιλείς τους συνήθιζαν να θυσιάζουν στο Άρειο Δία της Πασσαρώνας (περιοχή της Μολοσσίας) και να ανταλλάσουν όρκους με τους Ηπειρώτες υπηκόους. Οι άρχοντες υπόσχονταν να κυβερνούν σύμφωνα με τους νόμους, ενώ οι πολίτες υποχρεώνονταν να προστατεύουν το βασίλειο σύμφωνα με τους νόμους (Πλούταρχος, Πύρρος 5.2.). Φαίνεται πως η δίκαιη διακυβέρνηση καθώς και η προστασία του βασιλείου θεωρούνταν θέματα πολύ σημαντικά.
Το κοινό των Μολοσσών (385π.Χ.)
Στα τέλη του 5ου ή στις αρχές του 4ου αι, οι Μολοσσοί κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα ευρύτερο κράτος “το Κοινόν τῶν Μολοσσῶν”, ένα είδος ομοσπονδίας στην οποία συμμετείχαν τα ηπειρωτικά φύλα. Ηγεμόνας τους ήταν “ο βασιλιάς των Μολοσσών’’. Όλα τα έθνη-μέλη συμμετείχαν στη διοίκηση με εκπροσώπους.
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ
Ο Θεσμός της Βασιλείας
Οι Χάονες και οι Θεσπρωτοί δεν είχαν βασιλιά, αντίθετα με τους Μολοσσούς στους οποίους ίσχυε ο θεσμός της βασιλείας. Οι βασιλείς τους συνήθιζαν να θυσιάζουν στο Άρειο Δία της Πασσαρώνας (περιοχή της Μολοσσίας) και να ανταλλάσουν όρκους με τους Ηπειρώτες υπηκόους. Οι άρχοντες υπόσχονταν να κυβερνούν σύμφωνα με τους νόμους, ενώ οι πολίτες υποχρεώνονταν να προστατεύουν το βασίλειο σύμφωνα με τους νόμους (Πλούταρχος, Πύρρος 5.2.). Φαίνεται πως η δίκαιη διακυβέρνηση καθώς και η προστασία του βασιλείου θεωρούνταν θέματα πολύ σημαντικά.
Το κοινό των Μολοσσών (385π.Χ.)
Στα τέλη του 5ου ή στις αρχές του 4ου αι, οι Μολοσσοί κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα ευρύτερο κράτος “το Κοινόν τῶν Μολοσσῶν”, ένα είδος ομοσπονδίας στην οποία συμμετείχαν τα ηπειρωτικά φύλα. Ηγεμόνας τους ήταν “ο βασιλιάς των Μολοσσών’’. Όλα τα έθνη-μέλη συμμετείχαν στη διοίκηση με εκπροσώπους.
"Συμμαχία των Ἠπειρωτών" ή « Συμμαχία Ἀπειρωτᾶν"
Στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ., με πρωτοβουλία της μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου Μυρτάλης - Ολυμπιάδας, που είχε μολοσσική καταγωγή, δημιουργήθηκε η “Συμμαχία των Ηπειρωτών” ή «Συμμαχία Ἀπειρωτᾶν». Πρόκειται για ομοσπονδία μικρών βασιλείων με βραχύβια διάρκεια(336-328π.Χ). Το κάθε βασίλειο διατηρούσε την αυτοδυναμία του αλλά πειθαρχούσε στις αποφάσεις της «Συμμαχίας» , που λαμβάνονταν κατά τις συνεδριάσεις που γίνονταν συνήθως στο ναό του Δία στην Πασσαρώνα ή στην Κασσώπη ή στην Αμβρακία. Η Δωδώνη ήταν το ιερό κέντρο της «Συμμαχίας» .
Στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ., με πρωτοβουλία της μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου Μυρτάλης - Ολυμπιάδας, που είχε μολοσσική καταγωγή, δημιουργήθηκε η “Συμμαχία των Ηπειρωτών” ή «Συμμαχία Ἀπειρωτᾶν». Πρόκειται για ομοσπονδία μικρών βασιλείων με βραχύβια διάρκεια(336-328π.Χ). Το κάθε βασίλειο διατηρούσε την αυτοδυναμία του αλλά πειθαρχούσε στις αποφάσεις της «Συμμαχίας» , που λαμβάνονταν κατά τις συνεδριάσεις που γίνονταν συνήθως στο ναό του Δία στην Πασσαρώνα ή στην Κασσώπη ή στην Αμβρακία. Η Δωδώνη ήταν το ιερό κέντρο της «Συμμαχίας» .
ΑΒΑΣΙΛΕΥΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
Το "Κοινόν τῶν Ἠπειρωτῶν" ή "Ἀπειρωτᾶν"
Μετά τον θάνατο της Διηδάμειας, τελευταίας βασίλισσας του γένους των Αιακιδών και την κατάλυση της βασιλείας, το 231 π.Χ. και ως το 168 π.Χ., τα έθνη της Ηπείρου συνενώθηκαν στο “Κοινόν τῶν Ἠπειρωτῶν”, σχηματισμό με ομοσπονδιακό χαρακτήρα και δημοκρατικές αρχές. Οι Μολοσσοί ήταν το σημαντικότερο μέλος της ομοσπονδίας. Άλλα σημαντικά μέλη της ομοσπονδίας ήταν οι Χάονες, οι Θεσπρωτοί καθώς και αποικίες των Ηλείων.
Στην κορυφή της εξουσίας βρισκόταν ο «Στρατηγός» με ετήσια εξουσία που εκλεγόταν από την «Ἐκκλησία», δηλ. τη συνέλευση των Ηπειρωτών. Άλλοι άρχοντες ήταν ο «Γραμματέας του Συνεδρίου» και οι «Προστάτες» των Ηπειρωτών. Το «Συνέδριον» ήταν ένα είδος βουλής που συνεδρίαζε στο Βουλευτήριο της Δωδώνης και πιστοποιούσε τις αποφάσεις της «Εκκλησίας».
Μέσα στο “Κοινόν των Ηπειρωτών”, λειτουργούσαν τοπικά κοινά, που αποτελούνταν από άλλα μικρότερα έθνη με δικούς τους προστάτες και με μερική διοικητική αυτονομία. Πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του Κοινού ήταν η Δωδώνη.
Το "Κοινόν τῶν Ἠπειρωτῶν" ή "Ἀπειρωτᾶν"
Μετά τον θάνατο της Διηδάμειας, τελευταίας βασίλισσας του γένους των Αιακιδών και την κατάλυση της βασιλείας, το 231 π.Χ. και ως το 168 π.Χ., τα έθνη της Ηπείρου συνενώθηκαν στο “Κοινόν τῶν Ἠπειρωτῶν”, σχηματισμό με ομοσπονδιακό χαρακτήρα και δημοκρατικές αρχές. Οι Μολοσσοί ήταν το σημαντικότερο μέλος της ομοσπονδίας. Άλλα σημαντικά μέλη της ομοσπονδίας ήταν οι Χάονες, οι Θεσπρωτοί καθώς και αποικίες των Ηλείων.
Στην κορυφή της εξουσίας βρισκόταν ο «Στρατηγός» με ετήσια εξουσία που εκλεγόταν από την «Ἐκκλησία», δηλ. τη συνέλευση των Ηπειρωτών. Άλλοι άρχοντες ήταν ο «Γραμματέας του Συνεδρίου» και οι «Προστάτες» των Ηπειρωτών. Το «Συνέδριον» ήταν ένα είδος βουλής που συνεδρίαζε στο Βουλευτήριο της Δωδώνης και πιστοποιούσε τις αποφάσεις της «Εκκλησίας».
Μέσα στο “Κοινόν των Ηπειρωτών”, λειτουργούσαν τοπικά κοινά, που αποτελούνταν από άλλα μικρότερα έθνη με δικούς τους προστάτες και με μερική διοικητική αυτονομία. Πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του Κοινού ήταν η Δωδώνη.
Οι οικονομικές δραστηριότητες των Ηπειρωτών
Οι Ηπειρώτες κατοικούσαν, έως και τον 4ο αιώνα π.Χ., σε μικρές αχυρένιες καλύβες , σε ορεινές κυρίως περιοχές και η κύρια ασχολία τους ήταν η κτηνοτροφία. Ήταν νομάδες και τον χειμώνα μετακινούνταν μαζί με τα κοπάδια τους σε πιο πεδινές περιοχές, ενώ την άνοιξη επέστρεφαν ξανά στο βουνό.
Με το πέρασμα του χρόνου οι κάτοικοι της Ηπείρου άρχισαν να ζουν σε κώμες, δηλαδή χωριά, χωρίς όμως να σταματήσουν την ενασχόληση τους με την κτηνοτροφία και με τη γεωργία. Όταν κάποια κώμη βρισκόταν σε κίνδυνο, συνενώνονταν, προκειμένου να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τον κίνδυνο.
Αργότερα δημιουργήθηκαν πόλεις, με πιο οργανωμένο χαρακτήρα και καλύτερη ποιότητα ζωής. Η υιοθέτηση του ιππποδάμιου συστήματος και η δημιουργία δημόσιων κτιρίων βοήθησαν στην ανάπτυξη εμπορικών και βιοτεχνικών δραστηριοτήτων. Κύριες ασχολίες: μικροτεχνία, αγγειοπλαστική, κεραμική και υφαντική τέχνη.
Οικονομικές και εμπορικές δραστηριότητες των αστικών κέντρων από τον
4ο αι.π.Χ. ως τη ρωμαϊκή εποχή
Ως το τέλος του 5ου π.Χ. αιώνα, ο τρόπος ζωής των Ηπειρωτών ήταν νομαδικός, η οικονομία της Ηπείρου στηριζόταν στην κτηνοτροφία, ενώ απουσίαζαν τα αστικά κέντρα. Σιγά σιγά όμως, με την επίδραση εξωτερικών παραγόντων[1], άρχισε η μεταμόρφωση της ηπειρωτικής κοινωνίας. Συγκροτήθηκαν πόλεις, δημιουργήθηκε αγορά και καταργήθηκε το ανταλλακτικό εμπόριο. Από τον 4ο αι., με καθυστέρηση δύο περίπου αιώνων σε σχέση με τον υπόλοιπο ελληνικό κόσμο, η οικονομία απέκτησε εγχρήματο χαρακτήρα και οι συναλλαγές έγιναν πιο ευέλικτες. Οι αστικοί πληθυσμοί μπορούσαν πλέον να αναπτύξουν με μεγαλύτερη ευκολία τις οικονομικές τους δραστηριότητες.
Διάφορες πόλεις και έθνη των Ηπειρωτών άρχισαν λοιπόν να εκδίδουν νομίσματα, τα οποία ικανοποιούσαν ανάγκες της Ηπείρου τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Και τούτο γιατί την εποχή της βασιλείας του Αλέξανδρου Α’ και αργότερα του Πύρρου προϊόντα της Ηπείρου διακινούνταν στην Κάτω Ιταλία και τη Σικελία για την ενίσχυση των εκεί στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Εξάλλου η συσσώρευση πολυάριθμων ξένων νομισμάτων στην Ήπειρο μαρτυρεί τόσο τη μεγάλη νομισματική κυκλοφορία όσο και τις ποικίλες επαφές των Ηπειρωτών με γειτονικές κυρίως περιοχές όπως και περιοχές της κεντρικής και νότιας Ελλάδας, Κάτω Ιταλίας, Σικελίας, Αίγυπτου και Μ. Ασίας. Η κυκλοφορία νομισμάτων συνεχίστηκε με τον ίδιο τρόπο μέχρι και τη Ρωμαϊκή εποχή.
[1] Τέτοιοι παράγοντες υπήρξαν η διείσδυση πολιτιστικών προϊόντων στην ηπειρωτική ενδοχώρα από τους προσκυνητές που επισκέπτονταν το ιερό της Δωδώνης, η συμμετοχή ηπειρωτικών εθνών στον Πελοποννησιακό πόλεμο και η ανάπτυξη σχέσεων των Μολοσσών βασιλέων Θαρύπα και Αλκέτα με την Αθήνα.
Πόλεις και φυλές που ασχολήθηκαν με τη νομισματοκοπία
Μολοσσοί
Από τις αρχές του 4ου οι Μολοσσοί, το ισχυρότερο ηπειρωτικό φύλο, ήταν οι πρώτοι Ηπειρώτες που επιδόθηκαν στην παραγωγή νομισμάτων. Αυτό οφείλεται στις στενές σχέσεις που ανέπτυξαν με την Αθήνα την περίοδο της δυναστείας των Αιακιδών (πιθανώς την περίοδο βασιλείας του Θαρύπα ή του Αλκέτα).
Η κυκλοφορία αργυρών νομισμάτων ήταν περιορισμένη. Χρησιμοποιούνταν κυρίως οι υποδιαιρέσεις τους (όβολοι, τριώβολα). Στα αργυρά νομίσματα απεικονίζονται ο μολοσσός-σκύλος και το σύμβολο του Ναΐου Διός, ο κεραυνός.
Στα χάλκινα συναντάμε το κεφάλι της Αθηνάς, και η μολοσσιακή ασπίδα (αρχαίο ιερό όπλο) που φέρει έναν κεραυνό ΄ στις οπίσθιες όψεις τον αετός και τον κεραυνό του Δία.
Τα πολύτιμα αυτά νομίσματα, που χρηματοδοτούσαν δημόσια έργα και οικοδομήματα, εξαπλώθηκαν πέρα από το Ιόνιο μέσω του εμπορίου και των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Παράλληλα, αποτέλεσαν το προσφιλές μέσο συναλλαγής στην ηπειρωτική ενδοχώρα και στις γειτονικές περιοχές.
|
Αμβρακία
Η Αμβρακία, αποικία των Κορινθίων στη Ήπειρο, ήταν ένα από τα ακμαιότερα νομισματοκοπεία της βορειοδυτικής Ελλάδας. Στα αργυρά και χάλκινα νομίσματα της Αμβρακίας βρίσκουμε παραστάσεις του φτερωτού Πήγασου καθώς και την εικόνα της κορινθιακής Χαλινίτιδος Αθηνάς. Με τα νομίσματα αυτά οι Αμβρακιώτες χρηματοδοτούσαν δημόσια έργα, διευκόλυναν τις εμπορικές συναλλαγές στο εσωτερικό της ηπειρωτικής γης αλλά και εκτός των ορίων της. |
Στα χάλκινα κέρματα απεικονίζονται σκηνές από τοπικές λατρείες, μύθους της πόλης και διάφορες θεοποιημένες μορφές (π.χ. ποταμός Αχελώος) και θεούς (π.χ. Δίας, Ακτινοσκεφής ή δαφνοστεφής Απόλλωνας, Αθηνά, Ηρακλής κ.α.)
Πολιτικοί μηχανισμοί και νομισματοκοπία
"Συμμαχία τῶν Ἠπειρωτῶν"
Καθ’ όλη την διάρκεια της ύπαρξης της συμμαχίας αυτής οι υπεύθυνοι των νομισματοκοπείων προέβαιναν στην συστηματική παραγωγή χάλκινων νομισμάτων τα οποία διακινούσαν στην ηπειρωτική ενδοχώρα.
Ως εγγυητές της ισχυρής αυτής νομισματοκοπίας εμφανίζονταν οι Ηπειρώτες το όνομα των οποίων αναγράφονταν σε όλα τα νομίσματα.
Τα κέρματα αυτά δεν φιλοτεχνήθηκαν από επαγγελματίες καλλιτέχνες χαράκτες, ωστόσο δείχνουν σωστά επιμελημένα. Παρουσιάζουν τον κεραυνό του Δία, τον εφορμώντα ταύρο καθώς και θυσίες ταύρων προς τιμή του Δία. Επιβλητική μορφή στην πλειονότητα αυτών των νομισμάτων αποτελεί η δαφνοστέφανη κεφαλή του Δία, που αποδίδεται με τον κεραυνό του, συνήθως μέσα σε δρύινο στεφάνι.
"Συμμαχία τῶν Ἠπειρωτῶν"
Καθ’ όλη την διάρκεια της ύπαρξης της συμμαχίας αυτής οι υπεύθυνοι των νομισματοκοπείων προέβαιναν στην συστηματική παραγωγή χάλκινων νομισμάτων τα οποία διακινούσαν στην ηπειρωτική ενδοχώρα.
Ως εγγυητές της ισχυρής αυτής νομισματοκοπίας εμφανίζονταν οι Ηπειρώτες το όνομα των οποίων αναγράφονταν σε όλα τα νομίσματα.
Τα κέρματα αυτά δεν φιλοτεχνήθηκαν από επαγγελματίες καλλιτέχνες χαράκτες, ωστόσο δείχνουν σωστά επιμελημένα. Παρουσιάζουν τον κεραυνό του Δία, τον εφορμώντα ταύρο καθώς και θυσίες ταύρων προς τιμή του Δία. Επιβλητική μορφή στην πλειονότητα αυτών των νομισμάτων αποτελεί η δαφνοστέφανη κεφαλή του Δία, που αποδίδεται με τον κεραυνό του, συνήθως μέσα σε δρύινο στεφάνι.
Σε μικρές υποδιαιρέσεις του νομίσματος απεικονίζεται το κεφάλι της Αθηνάς με κορινθιακό κράνος, ενώ σε μια άλλη εκδοχή εμφανίζεται μια γυναικεία μορφή (πιθανώς η Αφροδίτη) σε συνδυασμό με τον μολοσσό σκύλο. Επίσης στα νομίσματα που εκδόθηκαν την περίοδο του τέλους της «Συμμαχίας» δεσπόζει η μορφή της Άρτεμης με την φερέτρα στον ώμο της. Σε ένα ακόμη νόμισμα, που η χρονολόγησή του είναι αμφιλεγόμενη, υπάρχει η όψη του Δία καθώς επίσης και ένα τέθριππο άρμα που οδηγείται από ηνίοχο. Τέλος βασική πηγή θεματολογίας για τις παραστάσεις στα νομίσματα αποτέλεσε και το ιερό της Δωδώνης, ένα από τα μεγαλύτερα πνευματικά κέντρα της Ηπείρου. Έτσι υπάρχουν κέρματα που απεικονίζεται η ιερή φηγό και τρία περιστέρια (ένα στην κορυφή και δύο στις ρίζες της), όπως προκύπτει από τον μύθο.
|
ΑΒΑΣΙΛΕΥΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
"Κοινόν τῶν Ἠπειρωτῶν"
Κατά την αβασίλευτη περίοδο η Ήπειρος γνώρισε μεγάλη οικονομική ανάπτυξη. Ως εκδότρια αρχή το « Κοινόν» ενίσχυε την αγορά των Ηπειρωτών εκδίδοντας άφθονα αργυρά και χάλκινα νομίσματα που χρησιμοποίησε και εκτός των ορίων της Ηπείρου. Τα νομίσματα αυτά μαρτυρούν εκτός από τις εμπορικές και πολιτικές σχέσεις που ανέπτυξε το «Κοινόν» και την ακμάζουσα οικονομία της εποχής.
"Κοινόν τῶν Ἠπειρωτῶν"
Κατά την αβασίλευτη περίοδο η Ήπειρος γνώρισε μεγάλη οικονομική ανάπτυξη. Ως εκδότρια αρχή το « Κοινόν» ενίσχυε την αγορά των Ηπειρωτών εκδίδοντας άφθονα αργυρά και χάλκινα νομίσματα που χρησιμοποίησε και εκτός των ορίων της Ηπείρου. Τα νομίσματα αυτά μαρτυρούν εκτός από τις εμπορικές και πολιτικές σχέσεις που ανέπτυξε το «Κοινόν» και την ακμάζουσα οικονομία της εποχής.
Τα αργυρά νομίσματα φιλοτεχνούνταν συχνά από μεγάλους καλλιτέχνες χαράκτες που εμπνέονταν από τοπικές λατρείες και κυρίως από δωδωναίες θεότητες. Από τις ωραιότερες απεικονίσεις είναι αυτή του Δία δίπλα στην σύζυγό του Διώνη ενώ στην πίσω πλευρά ο ταύρος αποτελεί εικονογραφική κληρονομιά από τη νομισματοκοπία της «Συμμαχίας των Ηπειρωτών». Σε άλλα κέρματα παρουσιάζεται ο Δίας με τα σύμβολά του, κεραυνό ή αετό. Άλλα νομίσματα της εποχής απεικονίζουν την θεά Άρτεμη, τη μορφή του Ηρακλή με το ρόπαλό του.
Μετά το 148 π.Χ. το «Κοινόν» εξέδωσε χάλκινα νομίσματα με την κεφαλή του Δία με δρύινο στεφάνι καθώς και τον κεραυνό του.
Το «Κοινόν των Ηπειρωτών» δεν σταμάτησε να εκδίδει νομίσματα ούτε κατά την ρωμαϊκή παρακμή (περ. 148-δεύτερο μισό 1ου αι.), με αποτέλεσμα η Ήπειρος να κατακλύζεται από νομίσματα για περίπου δύο αιώνες.
Μετά το 148 π.Χ. το «Κοινόν» εξέδωσε χάλκινα νομίσματα με την κεφαλή του Δία με δρύινο στεφάνι καθώς και τον κεραυνό του.
Το «Κοινόν των Ηπειρωτών» δεν σταμάτησε να εκδίδει νομίσματα ούτε κατά την ρωμαϊκή παρακμή (περ. 148-δεύτερο μισό 1ου αι.), με αποτέλεσμα η Ήπειρος να κατακλύζεται από νομίσματα για περίπου δύο αιώνες.
Σημαντικοί βασιλείς και νομίσματα
Από τους δώδεκα Αιακίδες βασιλείς της Ηπείρου, μόνον ο Αλέξανδρος Α΄ ο Μολοσσός και ο Πύρρος εξέδωσαν νομίσματα. Αλέξανδρος Α΄ (342-331/330 π.Χ.) Ο Αλέξανδρος είχε κόψει χρυσούς και αργυρούς στατήρες και οβολούς καθώς και διάφορα άλλα χάλκινα νομίσματα. Τα βασιλικά αυτά νομίσματα προορίζονταν για την χρηματοδότηση της εκστρατείας του στην Ιταλία. Στην εικονογραφία χρυσών και αργυρών νομισμάτων δεσπόζουν οι κεφαλές του Δία και του ακτινοβόλου Ήλιου, φιλοτεχνημένες από σημαντικούς καλλιτέχνες, οι οποίες συνοδεύονταν από το σύμβολο του Δία τον κεραυνό. |
Στα χάλκινα νομίσματα απεικονίζονται ο κεραυνός με την ασπίδα, καθώς και η κεφαλή του Ήλιου, θέμα που συναντάται και στα χρυσά και αργυρά νομίσματα. Η πιο συχνή απεικόνιση όμως είναι αυτή των συμβόλων του Δία. Ο αετός και ο κεραυνός έχουν βρεθεί κατά χιλιάδες κυρίως σε περιοχές της Κάτω Ιταλίας. |
(παρόμοια παράσταση υπάρχει και στα νομίσματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου). Στα αργυρά απεικονίζεται ο Δωδωναίος Ζευς με δρύινο στεφάνι και δίπλα του η σύζυγός του Διώνη επίσης στεφανωμένη. Άλλες παραστάσεις αφορούν τις θεές Δήμητρα (έμμεση αναφορά στην συντήρηση των στρατιωτών) και Περσεφόνη, την Αθηνά καθώς και τη μορφή της μητέρας του Φθίας σε συνάφεια με τον κεραυνό. Σε άλλα νομίσματα συναντάμε την Πρόμαχο Αθηνά και τη μορφή του Ηρακλή με λεοντή. Στην πίσω πλευρά απεικονίζεται η Περσεφόνη με τον πυρσό της σε στεφάνι δρυός.
|
Πύρρος
Ο Πύρρος για να καλύψει τα έξοδα της εκστρατείας στην Ιταλία, τις μισθοδοσίας των στρατιωτών και της δημιουργίας πολεμικού στόλου, άρχισε να εκδίδει και να θέτει σε κυκλοφορία χρυσά, αργυρά και χάλκινα νομίσματα. Τα νομίσματα αυτά παράχθηκαν σε νομισματοκοπείο της Σικελίας και της Κάτω Ιταλίας. Στην περιοχή της Ηπείρου περιορίστηκε μόνο στην διάθεση χάλκινων νομισμάτων που κυκλοφόρησαν την ίδια περίοδο με αυτά της Ηπειρωτικής Συμμαχίας. Τα νομίσματα που εκδόθηκαν στην Ιταλία είναι χρυσά και απεικονίζουν τις θεές Αθηνά και Άρτεμη και στην πίσω πλευρά την πτερωτή Νίκη με τρόπαιο |
Κατά την περίοδο της βασιλείας του, εκτός από την Σικελία νομίσματα εκδόθηκαν και στην Ήπειρο. Τα περίτεχνα χαρακτικά μαρτυρούν πως φιλοτεχνήθηκαν από επαγγελματίες και ταλαντούχους καλλιτέχνες. Πάνω σε αυτά εμφανίζεται κυρίως η κεφαλή του Δία με τον κεραυνό.
Τα νομίσματα αυτά δεν αποτελούν μόνο δείγμα ανάπτυξης, οικονομικής ευημερίας και πλούτου. Ο Πύρρος τα μετέτρεψε σε μέσα διάδοσης νέων αντιλήψεων καθώς μέσα από αυτά διοχετεύτηκαν στην κοινωνία νέοι γενεαλογικοί μύθοι για τους Μολοσσούς (π.χ. φανταστική πιθανώς συγγένεια των Μολοσσών με τον ομηρικό ήρωα Αχιλλέα).
Τα νομίσματα αυτά δεν αποτελούν μόνο δείγμα ανάπτυξης, οικονομικής ευημερίας και πλούτου. Ο Πύρρος τα μετέτρεψε σε μέσα διάδοσης νέων αντιλήψεων καθώς μέσα από αυτά διοχετεύτηκαν στην κοινωνία νέοι γενεαλογικοί μύθοι για τους Μολοσσούς (π.χ. φανταστική πιθανώς συγγένεια των Μολοσσών με τον ομηρικό ήρωα Αχιλλέα).
ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΡΩΜΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ
Νικόπολη
Μετά το 28 π.Χ. η πόλη που ο Οκταβιανός ίδρυσε το 31π.Χ. ως ανάμνηση της νίκης του εναντίον του Μάρκου Αντώνιου στην ναυμαχία του Ακτίου, η Νικόπολη έκοψε τα πρώτα της νομίσματα με την πυργόστεφη και πτερωτή μορφή της προσωποποιημένης πόλης καθώς θεωρούνταν η πόλη της Νίκης. Έκτοτε εξακολουθούσε δίχως σχεδόν διακοπές να εκδίδει χάλκινα νομίσματα για να καλύψει τοπικές της ανάγκες.
Τα νομίσματα χωρίζονταν σε δύο κατηγορίες. Στην πρώτη ανήκουν εκείνα που απεικόνιζαν την κεφαλή του εκάστοτε Ρωμαίου αυτοκράτορα ή άλλων μελών της αυτοκρατορικής οικογένειας και στην δεύτερη όσα απεικόνιζαν την μορφή της προσωποποιημένης Νικόπολης.
Στην πίσω πλευρά των νομισμάτων τα θέματα που κυριαρχούν σχετίζονται με την ναυμαχία του Ακτίου, την τέλεση των Ακτίων (αθλητικοί αγώνες), θεϊκές, προσωποποιημένες μορφές και μυθικές φιγούρες καθώς και οικοδομήματα της εποχής.
Παρόλο που η πόλη ιδρύθηκε από τους Ρωμαίους, στα νομίσματα οι επιγραφές είναι πάντοτε ελληνικές.
Νικόπολη
Μετά το 28 π.Χ. η πόλη που ο Οκταβιανός ίδρυσε το 31π.Χ. ως ανάμνηση της νίκης του εναντίον του Μάρκου Αντώνιου στην ναυμαχία του Ακτίου, η Νικόπολη έκοψε τα πρώτα της νομίσματα με την πυργόστεφη και πτερωτή μορφή της προσωποποιημένης πόλης καθώς θεωρούνταν η πόλη της Νίκης. Έκτοτε εξακολουθούσε δίχως σχεδόν διακοπές να εκδίδει χάλκινα νομίσματα για να καλύψει τοπικές της ανάγκες.
Τα νομίσματα χωρίζονταν σε δύο κατηγορίες. Στην πρώτη ανήκουν εκείνα που απεικόνιζαν την κεφαλή του εκάστοτε Ρωμαίου αυτοκράτορα ή άλλων μελών της αυτοκρατορικής οικογένειας και στην δεύτερη όσα απεικόνιζαν την μορφή της προσωποποιημένης Νικόπολης.
Στην πίσω πλευρά των νομισμάτων τα θέματα που κυριαρχούν σχετίζονται με την ναυμαχία του Ακτίου, την τέλεση των Ακτίων (αθλητικοί αγώνες), θεϊκές, προσωποποιημένες μορφές και μυθικές φιγούρες καθώς και οικοδομήματα της εποχής.
Παρόλο που η πόλη ιδρύθηκε από τους Ρωμαίους, στα νομίσματα οι επιγραφές είναι πάντοτε ελληνικές.
Εργασία των μαθητριών:
- Νάκου Πέρσα
- Παργανά Βάγια
- Παργανά Ελένη
- Χήτα Ζέτα
- Χριστοδούλου Αντωνίνα